Zapoznaj się z treścią ulotki

            Wybierając się na wystawę fotografii wykonanych w odległym kraju, o którym wiem niewiele, najbardziej liczę na zdjęcia przedstawiające ludzi przy pracy, wykonujących codzienne zadania, bawiących się, odpoczywających w domu. Fotografie to tak naprawdę jedyny sposób, żeby poznać ludzi, którym nigdy nie uścisnę dłoni.

            Warszawskie Muzeum Azji i Pacyfiku po raz pierwszy odwiedziłam z okazji wystawy „Metamorfozy powojennej Japonii 1945-1964”. Byłam pod ogromnym wrażeniem tej kolekcji. Stanowiła niepowtarzalną sposobność dowiedzenia się czegoś o Japonii zupełnie innej niż teraz: zdewastowanej, podnoszącej się z gruzów, na wsi, w mieście, z daleka i z bliska. Wchodziłam do obcych mieszkań, przyglądałam się ludzkim dramatom, by na kolejnym etapie odnaleźć więcej uśmiechów – najpierw nieśmiałych, potem szerokich – na twarzach coraz bardziej wyprostowanych ludzi.

            Dlatego z wielkimi nadziejami wybrałam się na wystawę zatytułowaną „Imperium Kirgiza. Od Kirgistanu do Tadżykistanu”. Ciekawiło mnie, jak wygląda życie ludzi tego niewielkiego kraju, niemal całkowicie górzystego, gdzie zima trwa od października do maja. Powinnam jednak była najpierw zapoznać się z ulotką.

           

            Autorka fotografii – Magdalena Borowiec – o imperium Kirgiza mówi, że „to niezliczone pasma gór”, „wiatr, chłód i ostry blask słońca”, „wędrówka od pastwiska do pastwiska”. Gdybym wczytała się w opis wystawy, nie byłabym zdziwiona, że większość zaprezentowanych zdjęć skupia się na panoramie, krajobrazie. To zdjęcia, które kojarzą się ze słowami natura, samotność, surowość, asceza. Autorka oddała przedstawiony w opisie temat, ograniczając wybór do mniej więcej 20 fotografii.

            Dwadzieścia obrazów to mało, okrutnie mało. Zbliżenie, detal pojawiają się na wystawie „Imperium Kirgiza” w ilościach śladowych. Mało jest Kirgiza i jego zwyczajów w przepastnym pejzażu Kirgistanu. Moje oczekiwania nie zostały zaspokojone.

           

            Wypatrzyłam jednak dwa zdjęcia, za które autorce dziękuję.

            Na obu znajduje się kobieta. Nie wiem, czy to ta sama, czy dwie różne niewiasty. Pierwszy obraz przykuwa uwagę, krzyczy wręcz, żywą kolorystyką. Czaruje odcieniami czerwieni. Kobieta nie patrzy w obiektyw, dlatego muszę podejść bliżej, aby przyjrzeć się jej twarzy, dowiedzieć się czegoś więcej o osobie, która ukryła przede mną oczy – zwierciadło duszy. Patrzy w dół na coś, co znajduje się poza kadrem. Niekoniecznie jest piękna, ale dzięki perspektywie i światłu zachwyca urodą. Bijący od dołu blask podkreśla jej rysy. Być może światło odbija się od trzymanego w dłoni naczynia albo od wody. Tego nie wiemy. Kobieta kuca. Gotuje? Myje naczynia? Nie wygląda na wyczerpaną. Jest zrelaksowana, skupiona. Jedną rękę opiera na kolanie. Czym się zajmuje? To dla mnie tajemnica. Nic dookoła nie stanowi wystarczającej wskazówki, oprócz tego, że kobieta prawdopodobnie przebywa w pomieszczeniu. W jurcie?

            Na drugim zdjęciu moim oczom ukazuje się kolejna niewiasta. Uwagę przyciąga jednak drugi plan. Kobieta w białej chuście, siedząca przodem do fotografki, za stołem, na którym leży misa z owocami, jest niewyraźna. Ostrość skupiona jest pod ścianą za jej plecami. Stoi tam toaletka z dużym lustrem. Wyraźnie odbija się w nim sylwetka. Widzę starannie związany węzełek chusty, kształtne plecy, kolorowe owoce. Nie mam pojęcia, jak wygląda twarz kobiety, czy jest stara, czy młoda. Kolejna zagadka.

            Moją ulubioną cechą zarówno zdjęć, jak i powieści jest niedopowiedzenie, otwarte zakończenie. Kadry, które opisałam posiadają właśnie tę cechę. Co stoi przed moimi oczami, to jedno. Co poza kadrem, to zupełnie inna historia, którą sama mogę sobie napisać.

            Jeśli miałabym zdecydować, czy polecić wystawę „Imperium Kirgiza”, uprzedziłabym, że nie jest pokaźna, jej obejrzenie zajmuje zaledwie kilka minut i należy nastawić się raczej na panoramę niż detal. Warto jednak odwiedzić ją dla fotografii, które znajdują się na końcu korytarza.

            Uwaga: Muzeum przechodzi obecnie remont, dlatego pozostałe wystawy są zamknięte.

Imperium Kirgiza. Od Kirgistanu do Tadżykistanu

Muzeum Azji i Pacyfiku

10 stycznia – 28 lutego 2016

Stronawydarzenia na Facebooku

 Wpadnij też na FB fanpage K.A. Kowalewska